Dokuz Sütun Gazetesi’ndeki bu köşe yazımda, öz-şefkat ile ilgili oluşmuş yanlış tarif ve algıları yapılandırmak istedim. Yeterli okumalar.
Öz-Şefkat Ne Değildir?
Şefkati insanın tabiatında olan bir muhtaçlık olarak görüyorum.
Çünkü sağlıklı bağlantılar kurabilmek ve sürdürebilmek için gerekli bir araçtır.
Bu farkındalık, insancıl yaklaşım ve nezaketle derin bir sempatiye dönüşür ve insan bağlantılarını köklendirir, güçlendirir.
İki binli yılların başında ise Dr. Kristin Neff isimli bir psikolog yeni bir kavram keşfedip geliştirerek şefkati genişletti.
İşte bu kavram, bilhassa bizim toplumumuza biraz uzak kalan ve bu nedenle pratik edilmesi güç olan bir gerçeklik hatta bir marifet.
Çünkü öz-şefkate yönelik hayli bir önyargı ve yanlış bilgi kelam konusu.
Bazı yanlış bilgileri düzeltirken öz-şefkatin aslında ne olduğunu da anlatmaya çalışacağım.
Birincisi: “Öz-şefkat gerçekçi değil, kolaya kaçmak ve kendini kandırmaktır.”
Aslında, öz-şefkat kişinin aksiyonlarının sorumluluğunu üstlenmesi demektir.
Hataları örtbas etmesi, yasallaştırması değildir.
Yıkıcı öz-eleştiri ve yermelerden fazla yaşananlara karşı hassas ve yapan olmayı içerir. Böylelikle değişim ve gelişim hedeflenirken, aksi düşünülen durum yalnızca ziyan verir.
İkinci yanlış: “öz-şefkat bencilliktir, kendini beğenmişlik ve kibir içerir.”
Kişinin, kendi pahalarını bilmesi ve kendine hayatta nazik, anlayışlı ve hassas davranması bencil değil fonksiyonel bir davranıştır.
Bencillik, sırf kişinin kendi çıkarlarına yahut dileklerine odaklanan, çoklukla diğerlerini dışlayan yahut hiçe sayan hareket yahut davranışları tabir eder.
Öte yandan, öz-şefkat, sert ve özeleştiri yerine anlayışlı ve kendine karşı şefkatli olmayı içerir.
Kendine, bir arkadaşına sunacağı birebir nezaket ve anlayışla davranmayı içerir.
Son bahsetmek istediğim yanlış bilinen ise: “Öz-şefkat zayıflıktır” tabiri.
Aslında araştırmalara nazaran öz-şefkat ruhsal direnç ve esnekliği artırdığı için başa çıkma hünerlerimizi kuvvetlendiren işlevsel bir fenomendir.
Kişi artan gerilim ve olumsuz tecrübeler yaşadığında dayanağını aldığı bir stratejidir.
Öz-şefkatin katkıları yalnızca ruhsal değildir.
Bazı çalışmalar, öz-şefkatini artıran bireylerin kan basınçlarının (tansiyon) sistemli olduğunu ve daha sağlıklı bir bağışıklık sistemleri olduğunu kanıtladı.
Yargılar ve tenkitlerle dolu toplumlarda büyüyen bizler için bu üzere kavramlar ziyadesiyle uzak gelebilir.
Pratik edildiğinde ise bu üzere bahsettiğim önyargılar yahut yanlış bilgiler de bu değerli konsepti hayatımızdan uzak tutabilir.
Ancak görünen o ki öz-şefkat hayli değerli bir başa çıkma metodu ve pratik etmesi inanın yıkıcı öz-eleştiri ve yargılamadan daha kolay.
Kaynak: https://www.dokuzsutun.com.tr/ozsefkat-ne-degildir-49127h.htm
