Sınav kaygısı, kişinin gerçek dışı olumsuz düşüncelerinin artmasına neden olan böylece yoğun fiziksel uyarılmalara yol açarak dikkat dağıtan, verimli çalışmayı, öğrenmeyi ve öğrenilenlerin etkili biçimde kullanılmasını zorlaştıran, yoğun bir uyarılma durumudur.
Sınav Kaygısı Belirtileri Nelerdir?
Kaygı dört düzeyde ortaya çıkmaktadır. Fizyolojik düzeyde çarpıntı, ateş basması, nefes darlığı, titreme, midede kasılma vb. durumlar yaşanmaktadır. Düşünce düzeyinde ise panik duruma yol açabilecek olumsuz düşünceler, hayaller, imgeler ortaya çıkmaktadır. Davranış düzeyinde; birey, kaygısını ortaya çıkartan durumdan (ders çalışmak ya da sınava girmek) kaçınma davranışı göstermektedir. Duygu düzeyinde ise kaygı, huzursuzluk, gerilim, üzüntü olarak ortaya çıkmaktadır.
Nasıl Ortaya Çıkar?
Sınav kaygısının oluşmasının nedenleri arasında ailenin beklentisi ve baskı düzeyi, okulun beklentileri ve kişinin bireysel özellikleri bulunmaktadır. Sınav kaygısı yaşayan çoğu kişi mükemmeliyetçi kişilik yapısına sahiptir. Bu kişilik yapısına sahip olan kişiler küçük, önemsiz bir hatayı bile tam bir başarısızlık olarak yorumlamakta ve mükemmel olacağına inanmadığı aktivitelerden kaçınmaktadır.
Sınav Kaygısı İle Nasıl Başa Çıkılır?
Genellikle anne-baba tutumları, kişide kaygının ortaya çıkmasına sebep olan önemli nedenlerden biridir. Anne ve babanın beklentilerinin kişi için ulaşılmaz olması, yargılanma ve sürekli olumsuz eleştiri kişide kaygı yaratmaktadır. Bu durumda ebeveynlerin çocukları ile ilgili gerçekçi değerlendirmeler yapması ve beklentilerini sınırlaması gerekmektedir. Ayrıca yapılan araştırmalara göre yüksek ve çok düşük düzeyde yaşanan kaygı öğrenmeyi olumsuz yönde etkilerken, orta düzeyde yaşanan kaygı öğrenmeyi ve öğrenilenleri etkili kullanmayı olumlu yönde etkilemektedir. Sınav kaygısının çok yüksek düzeyde yaşandığı durumlarda öğrencinin duygusal ve akademik yaşantısına olumsuz etki etmekle birlikte kaygı düzeyi arttıkça bazı psikolojik sorunlara da yol açabilmektedir. Bu durumda bir uzmandan destek alınması gerekmektedir.
